Projectenkaart geeft boost aan integraal werken
Integraal werken begint met van elkaar weten wat je aan het doen bent en wanneer. De projectenkaart van Esri Nederland maakt dit inzichtelijk.
Tekst: Manon van Ketwich | Beeld: Shutterstock
Barend Sneller
De tijd dat gemeenten hun beleid en plannen uitvoerden zonder dat daar enige reactie op kwam is al een tijdje voorbij. Bewoners en andere belanghebbenden worden nadrukkelijk betrokken bij de ontwikkeling van steden en dorpen. Barend Sneller van Esri Nederland zit als business developer regelmatig bij gemeenten aan tafel . “Vanuit de wens om duidelijker met bewoners en bedrijven te kunnen communiceren hebben we de projectenkaart ontwikkeld”, vertelt Sneller. Overigens is de term ‘projectenkaart’ inwisselbaar. “Afhankelijk van met wie je spreekt kan het ook zomaar een ‘meekoppelkansenkaart’ heten.” Hoe het ook heet, het gaat erom dat gemeenten in een tool projecten en werkzaamheden kunnen intekenen en daar informatie aan kunnen toevoegen, bijvoorbeeld over wanneer de werkzaamheden plaatsvinden of wie erbij betrokken is.
Integrale afstemming
Volgens Sneller wordt de kaart de laatste paar jaar steeds vaker gebruikt voor onderlinge afstemming. “Voor intern gebruik kan dat zijn, maar ook voor de samenwerking met andere organisaties, bijvoorbeeld waterschappen. Als je gebiedsgericht wil werken, moet je op de hoogte zijn van wie er allemaal ‘in de grond aan het roeren is’. De tijd van monolithisch werken is voorbij. De wereld was vroeger minder complex. Bovendien wordt het niet meer geaccepteerd als over plannen niet gecommuniceerd wordt of als twee keer in korte tijd de straat opengebroken wordt. Mondige bewoners laten zich dan horen.”
Ook geld speelt een rol bij een integrale aanpak, denkt Sneller. “We zagen in de crisis van 2008 al dat het noodzakelijk was om zaken efficiënter en slimmer aan te pakken. En nu zien we bijvoorbeeld dat de aanleg van warmtenetten serieus geld kost. Vanzelf wordt dan gekeken naar de meekoppelkansen.”
Meldingen van overlast kunnen ook op de kaart worden aangetekend, denkt Sneller. “Ook dan kun je samenhang ontdekken. Een melding van geluidsoverlast, hangjongeren, gecombineerd met achterstallig onderhoud kan er dan toe leiden dat een plek onder handen wordt genomen of dat de wijkregisseur een bijeenkomst organiseert met de buurt. Zonder die samenhang zijn het slechts meldingen op zich.” Op deze manier kunnen het ruimtelijk en sociaal domein met elkaar samenwerken, iets wat tot dusver nog niet zo vaak gebeurt, weet Sneller.
Op zich is het bijhouden van planningen geen hogere wiskunde. “Het voordeel van de kaart is dat je de onderlinge samenhang goed ziet”, reageert Sneller. “In een spreadsheet staan werkzaamheden of plannen alleen op straatniveau benoemd. In Amsterdam wordt de projectenkaart onder meer gebruikt om de doorstroming te kunnen zien. Stel dat een straat wordt opengebroken, dan heeft dat invloed op het verkeer in een andere straat. Je gaat dan niet ook die straat afsluiten.”
Onderhandelen en discussiëren
Hoewel de voordelen evident zijn, ziet Sneller ook dat niet altijd iedereen blij is met de projectenkaart. “Iedereen heeft z’n eigen belang, je zult moeten onderhandelen. Stel dat je nu een weg wil aanleggen, omdat je daar nú budget voor hebt. De projectenkaart zorgt dat de projectleiders wel beter móeten afstemmen. Het is dan veel duidelijker dat er verschillende belangen en afwegingen zijn en wellicht zelfs voordelen te behalen zijn.”
Naast dat de projectenkaart intern en met andere overheden gebruikt kan worden, is het ook geschikt om een participatietraject mee te doen. Zo tekenden in De Bilt bewoners nieuwe woningen in op naar hun mening geschikte locaties. “En dan heet de projectenkaart ineens een kansenkaart”, lacht Sneller. “Overigens toont dit wel aan hoe gebruiksvriendelijk de kaart is. Als bewoners ermee kunnen werken, dan kan iedereen het. Bovendien kunnen andere, bestaande systemen erop worden aangesloten zodat je niet dezelfde gegevens op meerdere plekken hoeft in te voeren.”
Verantwoording
Een belangrijk aspect van de projectenkaart is volgens Sneller het feit dat gemeenten ermee kunnen verantwoorden wat ze aan het doen zijn. “Je kunt uitleggen dat de aanleg van een nieuwe rotonde 5 miljoen euro kost. En ook nu er net een nieuwe gemeenteraad zit, die graag doelen wil bereiken in de wijk. Met de kaart kunnen we straks terugkijken en zien wat er daadwerkelijk gedaan is en welke impact dat heeft gehad.”
Dit alles maakt dat de projectenkaart volgens Sneller onmisbaar is bij integrale gebiedsontwikkeling. “Hoe weet je ander wat er waar en wanneer gebeurt?”
Dordrecht: Overlast
"De projectenkaart is één van de meest succesvolle projecten waar ik aan heb meegewerkt. Het concept, alle projecten die spelen in een gebied in één overzicht, is zo eenvoudig en de uitwerking zo krachtig," vertelt een enthousiaste Theo Santegoets, adviseur Strategie, Innovatie en Assetmanagement, bij de gemeente Dordrecht.
Krimepenerwaard: Transparante communicatie
De gemeente Krimpenerwaard is volop in ontwikkeling. Samen met inwoners, ondernemers en organisaties werken ze aan een leefbare, veilige en duurzame gemeente. Bekijk hier alle projecten die momenteel lopen binnen de Krimpenerwaard.
Veendam: Digitale kavelkaart
Gemeente Veendam zet zich voortdurend in om haar inwoners te betrekken bij de inrichting van de fysieke leefomgeving. Dit heeft onder andere geleid tot een omgevingsplein op de website. Een plek waar de inwoners van gemeente Veendam alles kunnen vinden over de geldende spelregels in de fysieke leefomgeving en aankomende ontwikkelplannen. Eén van de vragen die de gemeente regelmatig kreeg was ‘Waar hebben jullie ruimte voor gebiedsontwikkeling en woningbouw?’
