Beweegpark GGNet Warnsveld open voor patiënten en buurtbewoners
Dat sporten en bewegen goed is voor lichaam en geest, is geen geheim meer. Maar dat bewegen onderdeel kan zijn van een behandelplan voor patiënten in de geestelijke gezondheidszorg is minder bekend. GGNet Warnsveld werkt aan de realisatie van een Sport- & Beweegpark. Voor patiënten, maar ook voor alle buurtbewoners.
Tekst: Manon van Ketwich
Manon Oosting
GGNet is een grote organisatie voor gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg in Noord- en Oost-Gelderland. Op meer dan 50 locaties werken 2100 mensen aan het herstel van zo’n 18.000 patiënten. Op hoofdlocatie in Warnsveld (gemeente Zutphen) wonen mensen voor korte of langere tijd. Ook komen er dagelijks mensen voor behandeling naar de poliklinieken of deeltijdbehandelingen. “Deze mensen hebben allerlei soorten psychische problemen”, vertelt beleidsadviseur Manon Oosting. “De mensen die bij ons wonen hebben meestal te maken met multiproblematiek. Een aantal krijgt forensische zorg. Forensisch betekent dat de rechter bepaald heeft dat iemand zich moet laten behandelen voor zijn psychiatrische stoornis.”
Naar buiten
Op het terrein in Warnsveld zijn de sport- en beweegmogelijkheden met name binnen in de sporthal beschikbaar. “Daar sporten mensen onder begeleiding van onze beweegagogen, het gaat dan vooral om sport als ontspanning. Daarnaast hebben we psychomotorische therapeuten; zij behandelen mensen door lichamelijke oefeningen te doen. Hierdoor leren patiënten anders omgaan met hun klachten. Dat zouden we veel meer willen en bovendien buiten. De natuur is goed voor de mens, dat is voor deze patiënten niet anders. We hopen met de realisatie van het Sport- & Beweegpark meer patiënten in beweging te krijgen.” Oosting baseert zich op meerdere wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat sporten en bewegen in de buitenlucht een positief effect heeft op zowel de fysieke als mentale gezondheid. Daarnaast spreekt ze uit eigen ervaring. “Ik heb ook vijf jaar in een behandeltraject gezeten. Ik heb toen heel veel baat gehad bij het buiten sporten en dat heeft in mij aangewakkerd dat ik dat andere mensen ook gun. Toen ik hier in 2017 het terrein op kwam om mijn contract te tekenen, was direct mijn eerste gedachte dat hier een Sport- & Beweegpark moest komen.”
Inmiddels zijn we meer dan vier jaar verder en gaat het er echt van komen. Dit voorjaar wordt het ontwerp gemaakt, waarna in de zomer het park gerealiseerd moet worden. Bij het maken van de plannen is de Gelderse Sport Federatie nauw betrokken, evenals de direct omwonenden en patiënten.
“Het idee is dat we een centrale plek creëren van waaruit alle activiteiten van start gaan. Deze centrale plek is een multicourt waar verschillende bal- en teamsporten gedaan kunnen worden. Van daaruit lopen verschillende wandelroutes met verschillende afstanden die bovendien aansluiten op bestaande routes in de wijk. Een van de routes biedt de mogelijkheid om fitnessoefeningen te doen. Verder zullen we bestaande faciliteiten een opknapbeurt geven, waaronder een veldje met twee doeltjes.”
Makkelijker praten
Door patiënten meer in beweging te krijgen, verwacht GGNet dat het herstelproces sneller verloopt. Of dat lukt is de vraag, er zal gemonitord worden. “Het is ambitieus”, weet Oosting ook. “Door te bewegen zullen de gesprekken tussen de behandelaar en de patiënten makkelijker verlopen. Wanneer je een therapiesessie al wandelend doet, krijg je een andere verhouding. Je bent allebei wandelaar, in plaats van dat je als behandelaar en patiënt tegenover elkaar zit in een hok van 4 bij 4 meter.”
Beweging helpt daarnaast bij het zelfbeeld van patiënten. “Het bevordert het hebben van perspectief en het stellen van doelen. Een goed voorbeeld is een wandelgroepje dat in Zutphen actief is. Het groepje startte met een rondje om het gebouw heen. Later werd de route uitgebreid met een rondje door de stad. En nu hoorde ik dat ze laatst 20 kilometer hadden gewandeld. Je ziet wat dat doet met patiënten. Want als ze dit kunnen bereiken, dan is er veel meer mogelijk.”
Positieve reacties
Het beweegpark in Warnsveld zal niet alleen voor patiënten van GGNet toegankelijk zijn, iedereen mag en kan gebruik maken van de faciliteiten. “Dat is de visie die we hebben voor het terrein. Het terrein is nu ook al toegankelijk voor iedereen, maar we merken toch dat er een stigma rust op mensen met psychische problemen. Door het terrein nog meer te openen hopen we meer ontmoeting te faciliteren. Bewoners die direct naast het terrein wonen hebben allemaal positief gereageerd op de plannen en ook de plaatselijk voetbalvereniging Warnsveldse Boys heeft goed gereageerd. Het feit dat er vanuit het sportakkoord van de gemeente Zutphen een financiële bijdrage is gekomen geeft wel aan dat ook zij achter het plan staat.” Alle betrokkenen zullen de komende maanden meedenken bij de plannen.
Oosting denkt dat er dan mogelijk nog wel bezwaren zullen komen. “Dat zien we vaker, pas als het echt serieus wordt komen er bedenkingen. Mensen vragen zich af of het wel veilig is op het terrein. Het is een groot misverstand om te denken dat psychiatrische patiënten allemaal gevaarlijk zijn. Het zijn mensen als jij en ik die kampen met psychische problemen en die bij ons komen, omdat ze zelf de stap hebben gezet om hulp te zoeken. Mensen die een gevaar kunnen zijn voor zichzelf of anderen behandelen wij op gesloten afdelingen. Zij gaan niet of onder toezicht naar buiten.”
Door het openbare karakter van het Sport- & Beweegpark wordt ontmoeting tussen patiënten en bewoners gestimuleerd. Oosting hoopt dat nog eens te versterken door de programmering van het beweegpark. “De ggz zet in op zorg in de wijk, maar soms is dat niet mogelijk. Dus moet de wijk maar naar de zorg toe. Ontmoeting helpt bij het tegengaan van het stigma. Bovendien krijgt de patiënt het gevoel dat hij weer meedoet, in plaats van alleen maar contact te hebben met andere patiënten en behandelaars. Door samen iets te beleven doorbreek je de hiërarchie en ga je vooringenomen ideeën tegen.”
Activiteitenprogramma
“Voor de therapeuten van GGNet vergt de ambitie om meer naar buiten te gaan ook een omslag in het denken en doen”, weet Oosting. “We richten ons op de behoefte van de patiënt. Tegelijkertijd moet het wel bij je passen, ook als behandelaar. Niet iedereen houdt van sporten. Sommige behandelaars zijn liever creatief bezig of met muziek. We hopen wel dat behandelaars onderling netwerken, elkaar weten te vinden. En we zullen het activiteitenprogramma bij iedereen onder de aandacht brengen.”
Naast dat het voor de patiënten goed is om meer buiten te gaan sporten en bewegen, zullen Oosting en haar collega’s ook actiever gaan worden. “Dat is een belangrijk subdoel”, geeft Oosting aan. “Vitale collega’s vinden we erg belangrijk bij GGNet. We stimuleren dan ook dat iedereen een lunchwandeling maakt of overleggen al lopend doet. Het terrein is daar nu al geschikt voor, maar straks nog veel meer.”
