Artikel

Spoorprojecten dreigen in de knel te raken

Door Guus Puylaert


Als gevolg van de stikstofcrisis dreigen spoorprojecten van spoorbeheerder ProRail stil komen te liggen. Op dit moment loopt het project Meteren-Boxtel vanuit het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) vertraging op.

Dat vertelt ProRail-woordvoerder Jaap Eikelboom. Voor het reguliere onderhoud gelden de aangescherpte stikstofregels niet, begint Eikelboom. “Wij voeren duizenden deelprojecten uit, het grootste deel zijn korte onderhoudsprojecten: die voeren we vooral ‘s nachts uit aan het spoor.” Maar projecten om meer treinen te laten rijden lopen wel risico.


Na de uitspraak van de Raad van State moest ProRail vanuit het Programma Aanpak Stikstof (PAS) stikstofberekeningen maken bij elk spoorproject dat bij een Natura2000-gebied in de buurt ligt. ProRail heeft volgens een zogenaamde AERIUS-toets nieuwe berekeningen gemaakt en als gevolg daarvan dreigen spoorprojecten het risico te lopen om stil komen te liggen. “Bij projecten waarvoor al een vergunning is afgegeven, mogen we gewoon door blijven gaan. Maar als die afloopt, zoals bij het Spoorplan Noord Nederland in 2021, wordt de boel daar ook stilgelegd.”


De spoorbeheerder heeft met het ministerie van IenW afgesproken dat het beheer en onderhoud bij lopende projecten wel gewoon mag blijven doorgaan. Maar door de problemen met de stikstofuitstoot ligt het PHS-project op het traject Meteren-Boxtel inmiddels al wel stil.

‘Structurele verandering noodzakelijk’

Op het spoor wordt één keer stikstof uitgestoten, terwijl auto’s dat continu doen. “Bij spoorprojecten komt alleen bij aanvang stikstof vrij. Dus om op lange termijn iets aan de uitstoot te doen, moet er structureel iets veranderen en kun je beter investeren in spoor”, vindt Eikelboom. “Zo kunnen we mensen uit de auto halen en in de trein krijgen.”


De spoorbeheerder is daarnaast alvast proactief te werk gegaan en heeft alvast berekend wat er aan langetermijnoplossingen nodig is, om alle spoorprojecten draaiende te kunnen houden: maximaal 20 miljard euro in de komende 20 jaar, vanuit een eventueel Mobiliteitsfonds.


Eikelboom snapt dat dat geld niet zomaar klaarligt. “Het mag ook minder zijn. Afhankelijk van het geld dat beschikbaar komt, hebben wij de plannen alvast klaar liggen en kunnen wij aan de slag. We hebben intern een prioriteitenlijst gemaakt, voor de gehele ov-sector trouwens. Dus ook bus, metro en tram. We willen ons huiswerk goed gedaan hebben, mocht het zover komen.”