De aardappelen van CêlaVíta verwarmen het zwembad van Wezep

Door Jan Willem Kerssies

Zwembad De Veldkamp in Wezep wordt sinds mei dit jaar verwarmd met de restwarmte van aardappelproducent CêlaVíta.

CêlaVíta loosde dagelijks gezuiverd afvalwater van dertig graden op het riool in Wezep. De hoeveelheid was ongeveer gelijk aan de inhoud van een groot zwembad. Na een onderzoek van advies- en ingenieursbureau Tauw bleek dat het relatief eenvoudig was om de restwarmte van de aardappelfabriek te winnen, om vervolgens het zwembad De Veldkamp mee te verwarmen. Dit proces wordt ook riothermie genoemd.

Wat is riothermie?

Riothermie betekent letterlijk warmte uit het riool. En met de warmte uit het riool kunnen heel wat huizen en gebouwen verwarmd worden zegt Barry Meddeler van Tauw. “Als we alle warmte uit hetriool weten te halen, kunnen we vijftien procent van de Nederlandse huishoudens verwarmen.” Een duurzame en voordelige oplossing in de hedendaagse energietransitie.

Hoe werkt riothermie? Rioolbuizen zijn warm omdat veel afval warm is als het wegspoelt. Om de warmte uit het riool op te vangen, omwikkelt Tauw rioolbuizen met leidingen. De vloeistof in die leidingen, warmt daardoor op. Vervolgens brengt een elektrische warmtepomp de temperatuur op een bruikbaar niveau voor de verwarming van bijvoorbeeld een gebouw.

In totaal achthonderd meter aan rioolbuizen werden er aangelegd in Wezep, om het zwembad te kunnen verwarmen met de restwarmte van CêlaVíta.“Omdat de leidingen voornamelijk door weilanden en langs straten lopen, konden we vrij snel alle infrastructuur realiseren”, zegt Meddeler tijdens de rondgang over het zwembadterrein.

Het rioolwater van de aardappelfabriek loopt rechtstreeks via de rioolbuizen naar de twee bufferkelders, met een gezamenlijke capaciteit van 100 kuub, onder de parkeerplaats van het zwembad. Vervolgens wordt het doorgepompt naar de warmtepomp. Daar wordt het gezuiverde afvalwater van CêlaVíta verhoogd van 30 naar 55 graden Celsius. Het verwarmde water wordt, via platenwisselaars, verdeeld over de twee zwembaden en de whirlpools.

Zelf een BV opgericht

Meddeler is vanaf het begin bij het project betrokken. Voor de gemeente Oldebroek, waar Wezep onder valt, schreef hij enkele jaren geleden een rapport over de mogelijkheden van riothermie. Die waren er zeker, alleen de financiering was een probleem. Meddeler: “Zowel de aardappelfabriek als de gemeente wilden in eerste instantie geen geld beschikbaar stellen.” Uiteindelijk besloot Tauw, samen met de exploitant van het zwembad sportfondsenbad, zelf een BV op te richten en de investering van 400.000 euro te doen. “We denken dat we met dit project over tien jaar winstgevend kunnen zijn”, aldus Meddeler.

Vijftigduizend euro bedroegen de jaarlijkse gaskosten van het zwembad. De Veldkamp betaalt nu 15.000 euro aan elektriciteit. Daarnaast bespaart het zwembad 230.000 m3 gas en stoot het daardoor 410 ton minder CO2 uit. Mocht er bij CêlaVíta een storing ontstaan waardoor De Veldkamp geen warmte aangeleverd krijgt, dan kunnen de gasketels nog van pas komen. “Maar ik ga er niet vanuit dat dit snel nodig zal zijn”, zegt Meddeler.

Oplossing voor zondagen

Daarnaast is het zo dat de aardappelfabriek in het weekend gesloten is, waardoor de toevoer van rioolwater stilligt. Maar ook daar hebben ze wat op gevonden. Op zaterdag is er net genoeg rioolwater beschikbaar, vanuit de bufferkelders en omdat de vergister van de fabriek nog iets na-ijlt. In samenwerking met het zwembadpersoneel is er een oplossing bedacht voor de zondag. In plaats van het zwembad op vrijdag te spoelen, wordt dit nu op zondag gedaan. Het spoelwater wordt ingezet om de kelders mee te vullen. Zo wordt de ontstane ‘droogte’ door de dichte aardappelfabriek gevuld.

Riool is warmtenet

In Nederland ligt zo’n honderdduizend kilometer riool in de bodem. Bij Tauw zien ze deze kostbare infrastructuur als warmtenet. Beschikbare warmte kan zo efficiënt benut worden. Daarnaast wordt de transitie naar duurzame energie versneld, zo klinkt het vanuit het ingenieursbureau. Het bedrijf vindt het belangrijk om lokale energievragen, daar waar mogelijk, lokaal op te lossen.

Meddeler geeft aan dat op verschillende plaatsen onderzoek wordt gedaan om riothermie in te zetten. Eerder werd riothermie al succesvol toegepast op de zwembaden in Raalte en op Urk. In Velsen wordt een school verwarmd met warmte uit het riool. Wat het precies overlevert kun je in onderstaand filmpje bekijken.