Breda meest toegankelijke stad van Europa

Door Manon van Ketwich

Voor de tweede keer schreef de gemeente Breda zich dit jaar in voor de Acces City Award. Eindigde de stad drie jaar geleden nog in de grijze middenmoot, 2018 gaat de boeken in als het jaar dat Breda werd uitgeroepen tot meest toegankelijke stad van Europa.

Wouter Schelvis was namens Stichting Zet een van de drijvende krachten achter het project. De stichting wordt deels gesubsidieerd door de provincie, maar moet voor de rest haar eigen broek op houden. Dat doet de organisatie onder meer door in opdracht van bedrijven en overheden invulling te geven aan toegankelijkheidsbeleid. Bijvoorbeeld in Breda.

Toeristenbelasting

“Het vonkje dat de waakvlam deed ontbranden waren de Bredase ondernemers”, klinkt het bescheiden. De winkeliers zagen in het potje voor de toeristenbelasting een kans om te investeren in het toegankelijk maken van hun stad. “Het zijn toch 80 miljoen Europese toeristen die jaarlijks rondreizen.” Een aardig potentieel. Een deel van die groep bleef tot nu toe steken in onze buurlanden, vooral in Vlaanderen is men soms een stuk verder als het gaat om een toegankelijke en inclusieve stad.

Wouter Schelvis

Breda voor Iedereen

“Onze ambitie is om van Noord-Brabant de meest toegankelijke provincie van Nederland te maken”, schetst Schelvis. “Eerder heb ik in Oosterhout een dergelijk traject gedaan en ook daar geopperd om de stad in te schrijven voor de Acces City Award. Daar zijn we mee aan de slag gegaan, maar op het laatste moment liep dat toch spaak.” Toen Schelvis later betrokken raakte bij het platform Breda voor Iedereen, een samenwerkingsverband tussen ondernemers, overheid, ervaringsdeskundigen en andere stakeholders, stelde hij opnieuw voor om mee te doen aan de verkiezing. “We hebben toen geen prijs gewonnen, maar het heeft ons wel heel veel opgeleverd. Het was mooi om te zien hoe ambtenaren uit allerlei disciplines met elkaar aan tafel kwamen te zitten en in gesprek gingen. Met de feedback vanuit de organisatie van de Award zijn we aan de slag gegaan, dat heeft het proces niet in de weg gezeten.”

Geen rolstoelprijs

Dit jaar stelde Breda zich opnieuw kandidaat, en met succes. Op 4 december werd de stad uitgeroepen tot meest toegankelijke stad van Europa. Het levert, naast een ‘wanstaltige trofee’, niets anders op dan de eeuwige roem. Schelvis wil benadrukken dat de award niet alleen gaat over fysieke beperkingen. “Het is geen rolstoelprijs. Breda is toegankelijk op allerlei vlakken: van toegankelijke haltes tot geleidelijnen en websites die voor iedereen te lezen of te beluisteren zijn.” Het schoot Schelvis dan ook in het verkeerde keelgat dat in aanloop naar de verkiezing twee mensen in een rolstoel wilden controleren of Breda wel echt zo toegankelijk is. “Begrijp me niet verkeerd, iedereen is welkom. Maar ik vind het een beetje flauw om dan alleen op dat punt te focussen.” Overigens hadden de twee rolstoelers niets aan te merken op de toegankelijkheid in de stad.

Na het winnen van de Award leunt Breda niet achterover. “Het is een begin. We moeten het ijzer smeden nu het heet is. Dat betekent voornamelijk dat we het toegankelijkheidsbeleid gaan borgen voor de toekomst. Want als er na de verkiezingen ineens een ander bestuur zit, kan het ineens heel anders zijn.”

Show it off

Voor gemeenten die ook werk willen maken van toegankelijkheid heeft Schelvis twee tips om de neuzen van alle domeinen dezelfde kant op te krijgen. “Het helpt als je met z’n allen toewerkt naar een prijs. Daarnaast moet je letten op welke werkvorm je kiest. Je kunt iedereen aan tafel zetten en dwingen in gesprek te gaan. Maar je zou je moeten focussen op wat het hen oplevert. En vaak gebeuren er in een gemeente al heel veel goede dingen. Show it off! Wees niet te bescheiden.”