ElaadNL roept op tot ‘Samen Slim Waarmaken’

Door Wilco de Wit, ElaadNL

Tijdens de bijeenkomst ZE2025 zagen we dat er duidelijke behoefte is aan regievoering, schrijft projectmanager bij ElaadNL Wilco de Wit. Daarom doet hij een oproep aan alle partijen om tijdig met elkaar om de tafel te gaan en gezamenlijk de verantwoordelijkheid te pakken voor de realisatie van het zero emissie busvervoer als onderdeel van de energietransitie. Het zogenaamde “Samen Slim Waarmaken”.

We hebben tijdens de bijeenkomst, die ElaadNL op 4 februari hostte, vanuit verschillende invalshoeken gekeken naar hoe de ambities uit het Bestuursakkoord Zero Emissie Regionaal Openbaar Vervoer per Bus te realiseren. We zagen dat er een duidelijke behoefte is aan regievoering.

Het gaat om een duidelijke opdrachtgever-opdrachtnemer relatie en duidelijke sturing vanuit één verantwoordelijk orgaan. Het gaat om regievoering op knooppunten, op realisatie van concessies, op het tot stand komen van laadlocaties en op interoperabiliteit, Kortom: regievoering is key.

Belangrijke lessen die we deze dag geleerd hebben zijn:

• Duidelijke regievoering is sleutel tot succes,

• Tijdig delen van informatie,

• Startsessies organiseren met alle stakeholders,

• Eigenaarschap,

• Samen Slim Waarmaken.

Hierdoor kunnen we op tijd afspraken maken over logische locaties en interoperabiliteit en worden partijen gedwongen na te denken over de huidige en toekomstige impact van zero emissie busvervoer.

Wilco de Wit, projectmanager ElaadNL

Meer dan bus

Vanuit Vervoerregio Amsterdam werd de oproep gedaan bij het aanvragen van laadlocaties verder te kijken dan alleen de bus. Denk hierbij aan aanvragen voor andere laadlocaties maar ook aan opwek en opslagmogelijkheden.

Voor netbeheerders is dit extra belangrijk. Als vooraf de uiteindelijk benodigde capaciteit bekend is, kan in één keer het elektriciteitsnet worden aangepast. Het vooraf realiseren van netverzwaringen is nu nog niet toegestaan vanuit de huidige wet- en regelgeving. Hierover zijn vragen gesteld aan de politiek, om er voor te zorgen dat energietransitie gerelateerde investeringen door netbeheerders uitgevoerd mogen worden.

Naast de impact op de energienetten is de druk op de gebouwde omgeving van belang. Een elektrische bus opladen vraagt, naast de laadapparatuur, om andere componenten die een beslag leggen op de openbare ruimte.

Deze illustratie geldt ook voor andere grootverbruikaansluitingen voor laadinfrastructuur, zoals snelladers en laadlocaties voor e-trucks. Voor het realiseren van laadinfrastructuur en de inpassing daarvan in de openbare ruimte, is regievoering ook hier van wezenlijk belang.

Tijdens de bijeenkomst werd de slogan ‘Samen, Slim, Waarmaken’ geïntroduceerd. Aan de hand hiervan is de oproep gedaan aan alle partijen om tijdig met elkaar om tafel te gaan en gezamenlijk de verantwoordelijkheid te nemen voor de realisatie van het zero emissie busvervoer als onderdeel van de energietransitie.

Elektrisch vervoer en elektriciteitsnet.

Versimpelde weergave van de keten voor elektrisch openbaar busvervoer.

NAL, RES en OV-regio’s

We zien de vraag om regievoering ook op andere gebieden terugkomen, die direct invloed hebben op de uitrolstrategie van OV-regio’s. Vanuit het Klimaatakkoord zijn de Regionale Energie Strategie, kortweg RES, en de Nationale Agenda Laadinfrastructuur, kortweg NAL, voortgekomen.

De RES is een handreiking die is ontwikkeld voor gemeentelijke regio’s om de klimaatdoelen van de klimaattafels Gebouwde Omgeving en Elektriciteit te behalen op regionaal niveau. Het is een instrument om ruimtelijke inpassing met maatschappelijke betrokkenheid te organiseren. De NAL is een bijlage bij het Klimaatakkoord vanuit de klimaattafel mobiliteit met als doel: ervoor zorgen dat de laadinfrastructuur geen drempel vormt bij de uitrol van elektrisch vervoer.

Zowel de RES als de NAL zijn handleidingen, bedoeld om de klimaatdoelstellingen te realiseren. De behoefte aan duidelijke regievoering zit hem in het volgende: Er zijn straks 30 RESs, 5 NALs en 14 OV-regio’s. Belangrijk is dit nu al goed te beseffen en de volgende vragen te beantwoorden: Hoe voorkomen we dat plannen elkaar gaan doorkruisen en tegenwerken of dat onderwerpen misschien helemaal niet opgepakt worden? Wie is de regisseur en waar zetten we op in komende periode? Hierbij een schematische weergave van de RES en de NAL.

Ook hier geldt het belang van regievoering en het tijdig betrekken van alle stakeholders en het uitwisselen van informatie. Het succes van ZE2025, de RES en de NAL valt of staat met regievoering en het tijdig betrekken van alle partijen.

Conclusie

Het moge duidelijk zijn dat de mobiliteitstransitie veel impact heeft op gemeenten, provincies, netbeheerders, Rijkswaterstaat en andere partijen. Het tijdig bij elkaar brengen van alle stakeholders met hun belangen en het gedeelde belang is de start van een succesvolle realisatie van de mobiliteitstransitie en daarmee het bereiken van de doelstellingen uit het Bestuursakkoord.