Geo-informatie onmisbaar voor duurzame mobiliteit
Duurzame mobiliteit zit niet alleen in emissieloze auto’s of de fiets pakken. Zaken als veiligheid en een duurzame leefomgeving spelen net zo goed een rol. En daar kan geo-informatie een belangrijke bijdrage aan leveren.
Auteur: Manon van Ketwich
Om iets te verduurzamen is het goed om te weten waar je precies mee te maken hebt. Wat zijn je assets, welk doel moeten deze assets bereiken en heb ik informatie om te zien om mogelijk bij te sturen? Dat geldt dus ook voor je wegenbestand en hieraan gerelateerde data. Marcel de Rink is customer succes manager bij Esri Nederland en werkt in die rol veel samen met Rijkswaterstaat. Hij adviseert de organisatie over het implementeren en toepassen van de software van Esri Nederland, op een manier die optimaal bijdraagt aan het halen van de ambities van RWS.
“Duurzame mobiliteit is gerelateerd aan begrippen als circulariteit, veiligheid, bereikbaarheid en een duurzame leefomgeving, dat zijn de KPI’s die RWS hanteert. Onlangs was de A12 dicht omdat er een nieuwe laag asfalt op moest. De keuze valt dan op ZOAB met een geluidswerende werking, omdat het reduceren van geluidshinder hoort bij een duurzame leefomgeving. Een ander voorbeeld is de A28 bij Zwolle. Dit is een groeiende regio waar we in de toekomst veel extra verkeer verwachten, waardoor de veiligheid in het gedrang komt. Je kunt je voorstellen dat dat niet duurzaam is. Ongelukken zorgen voor nog meer files. Rijkswaterstaat gebruikt GIS om duidelijk te maken welk budget nodig is om die uitdagingen op te lossen. Alle beschikbare informatie gooien we bij elkaar.”
Locatie, locatie, locatie
Samen met de Business Unit Natuurlijk Kapitaal van RWS kijkt De Rink hoe het areaal strategisch kan worden ingezet om duurzaamheidsdoelstellingen te behalen. “De locatie staat centraal. Bijvoorbeeld om te bepalen of we ergens extra bomen planten om de biodiversiteit te bevorderen, óf dat we zonnepanelen plaatsen ten behoeve van de energietransitie. Met GIS kunnen we zien of er op die locatie gras ligt of struiken staan. Op gras is het eenvoudiger zonnepanelen plaatsen dan bij struiken. We kunnen met GIS dus heel concrete keuzes maken.”
In de afgelopen jaren heeft De Rink van dichtbij gezien hoe de mindset steeds duurzamer werd. “Vroeger werd al snel de keuze gemaakt voor meer asfalt. Nu kiezen we voor ander asfalt, kijk maar naar het voorbeeld van de A12. Met GIS kunnen we beter kiezen en kunnen we de discussie vormgeven. Het is bekend welke doelstellingen we kunnen koppelen aan bepaalde maatregelen.”
Data-ecosystemen
Veel ingrepen op het areaal van RWS hebben direct invloed op de directe omgeving, vaak grondgebied van provincie of gemeente. Het lijkt dan ook logisch dat deze overheden direct met elkaar samenwerking. Stemmen ze de keuzes die ze maken met elkaar af? “Hinderprojecten hebben direct invloed op de doorstroming en de veiligheid van gemeentelijke en provinciale wegen”, weet De Rink. “Dat wordt dan ook goed afgestemd. We werken eraan om alle beschikbare informatie, waaronder geo-informatie, te ontsluiten zodat we data-ecosystemen creëren voor een nog actievere samenwerking. Die uitwisseling is nu nog niet op niveau, maar het wordt wel steeds concreter. Er komt steeds meer informatie beschikbaar waarmee we de ruimte kunnen kwantificeren.”
Participatie
Burgers kunnen ook een belangrijke rol (gaan) spelen bij het verduurzamen van mobiliteit. Bijvoorbeeld bij het bevorderen van de doorstroming na een ongeval. “RWS moet informatie geven over de beschikbaarheid van rijbanen. Als automobilisten via apps als Waze of Flitsmeister een duimpje omhoog kunnen geven als de weg weer vrij is, dan kan RWS dat misschien wel 2 of 3 minuten eerder doorgeven aan de navigatiediensten. Dat lijkt niet veel, maar het heeft een enorme impact op de doorstroming.” Startup’s spelen hierop in en bieden deze diensten aan. Vanuit Esri wordt deze samenwerking gestimuleerd en wordt aangetoond datapartijen eenvoudig samen kunnen werken in de kenniseconomie die gestaag aan het ontwikkelen is.
Om mobiliteit steeds duurzamer te maken, zoekt Rijkswaterstaat nadrukkelijk de samenwerking met de markt. Daar zit immers veel innovatiekracht, terwijl RWS als grote organisatie wat minder beweeglijk kan zijn. “Het is gewoon lastig om met een goed idee te bellen naar RWS. Het blijft dan steken op de uitvoering. Daarom hebben we de Smart Mobility Inno Hub opgericht. Daarmee wordt het makkelijker om met elkaar in contact te komen en een impuls te geven aan een gezamenlijke kenniseconomie.