Wat vindt een bever van de biodiversiteitscrisis?
Nederland staat voor de urgente uitdaging om biodiversiteit te herstellen en beschermen. Om hierin vooruitgang te boeken, is breed draagvlak essentieel. Dit draagvlak ontstaat wanneer mensen op een laagdrempelige manier betrokken raken bij het thema en er met elkaar over in gesprek gaan. Door samen ervaringen uit te wisselen en elkaars perspectieven te begrijpen, wordt biodiversiteit toegankelijker en wordt de bereidheid groter om gezamenlijk aan oplossingen te werken die voor iedereen waardevol zijn.
Tekst: Louise Roelfsema
Met ons jonge initiatief Plantje Boom werken we al anderhalf jaar met veel creativiteit aan dit draagvlak voor biodiversiteit. Vorig jaar bereikten we met een kaartspel over biodiversiteit 200.000 Nederlanders, waaronder veel kinderen. Dit jaar richten we ons op professionals die met biodiversiteit aan de slag moeten. Daarom hebben we een workshop ontwikkeld waarmee deelnemers spelenderwijs kunnen ervaren hoe het is om in de rol van andere belanghebbenden te stappen.
De biodiversiteitscrisis: een veelzijdige uitdaging
Elke groep die met biodiversiteit te maken heeft, brengt unieke zorgen en belangen met zich mee. Boeren proberen hun bedrijf draaiende te houden onder toenemende druk, bouwers zoeken naar winstgevendheid met natuurinclusief bouwen, en banken zoeken naar rendabele, duurzame investeringen. Burgers hebben uiteenlopende wensen: de een wil een gezonde groene omgeving, terwijl de ander verlangt naar een parkeerplek voor de deur.
Deze diverse belangen maken het moeilijk om tot oplossingen te komen en kunnen het debat over biodiversiteit zelfs polariseren, zoals we dat ook zien bij andere maatschappelijke kwesties zoals asiel, stikstof of gaswinning. Toch is samenwerking noodzakelijk om de crisis effectief aan te pakken, en dat begint met het vinden van verbinding binnen dit complexe thema.
De natuur schreeuwt
In de editie van de workshop op het Congres Natuurlijk wordt de hoofdrol gespeeld door iemand die lastig haar stem kan laten horen: de natuur. Of is dat wel zo? Want de natuur schreeuwt letterlijk om hulp. Op het wereldtoneel worden landen geteisterd door overstromingen, bosbranden en orkanen, maar daar voelden we tot voorkort in Nederland nog weinig van.
Nu ook in Nederland woningen onbewoonbaar worden verklaard vanwege schade door extreem en waterbedrijven de noodklok luiden vanwege een tekort aan drinkwater, beginnen we de gevolgen van klimaatverandering zelf hard te merken. Al deze signalen maken het steeds duidelijker dat niets doen geen keuze meer is.
Spelenderwijs naar begrip en verbinding
Een speelse aanpak biedt uitkomst: mensen leren door te doen, voelen zich verbonden met anderen en worden gemotiveerd door een competitieve setting. Een spelelement zorgt voor betrokkenheid op een positieve manier en maakt spelers ontvankelijk voor nieuwe inzichten. Zo verlagen we de drempel voor deelname en maken we het makkelijker om over biodiversiteit in gesprek te gaan, ook voor mensen die hier van nature minder affiniteit mee hebben.
In de workshops die wij geven krijgen deelnemers een specifieke rol met eigen belangen, terwijl de groep als geheel het doel heeft om biodiversiteit te herstellen. Door te kiezen of ze wel of niet samenwerken en welke maatregelen ze nemen, ervaren deelnemers hoe het is om het belang van een ander te vertegenwoordigen, of dat nu een boer, bouwontwikkelaar, beleidsmaker, bever of bewoner is. Doordat spelers het perspectief van anderen ervaren, in plaats van er alleen rationeel over na te denken, krijgen ze inzicht in de keuzes, gevoelens en frustraties van andere belanghebbenden. Dit bevordert wederzijds begrip en geeft tegelijkertijd inhoudelijke handvatten voor het thema, wat helpt om samen tot gedragen oplossingen te komen.
Van daadkracht naar draagvlak
Deze aanpak is niet alleen een interessante oefening, maar ook hard nodig. Vaak horen we dat het ontbreekt aan voldoende draagvlak om effectief tot oplossingen te komen. Juist door samen te werken en de verbinding op te zoeken binnen een potentieel polariserend onderwerp als biodiversiteit, kunnen we deze crisis integraal aanpakken.
Louise Roelfsema
“Elke groep die met biodiversiteit te maken heeft, brengt unieke zorgen en belangen met zich mee.”
