Mieke Latijnhouwers (Projectleider Planvorming en Strategie, idverde Advies)

Geef vorm aan een excellente groene gezonde stad!


Het belang van een gezonde leefomgeving staat volop in de belangstelling en de prominente rol van groen is ondertussen voor de meeste mensen bekend. Is een aansporing bovenaan deze blog dan wel passend? Zijn we ondertussen niet genoeg doordrongen van de noodzaak van een gezonde en groene stad, is het nu een kwestie van gewoon uitvoeren? Als projectleider bij het team Planvorming & Strategie van idverde Advies zie ik aandachtspunten die naar mijn mening wat aansporing verdienen.

Op 22 april nam idverde Advies deel aan het verbindingsfestival De Gezonde Stad. Voor onze paneldiscussie met Jolanda Maas en Rick Prins over hoe te komen tot de excellente groene en gezonde stad hadden we drie stellingen voorbereid die deze aandachtspunten raken.

Groen als nuts

Een groene leefomgeving is geen luxe maar van algemeen belang. In Nederland hebben we bereikt dat iedereen toegang heeft tot elektriciteit, schoon drinkwater, onderwijs. Om de kwaliteit van deze voorzieningen te waarborgen zijn vele richtlijnen en toetsende instanties in het leven geroepen. Voor een huisaansluiting op een robuuste groene structuur bestaat dat kader niet. Hierdoor missen vele mensen nu de belangrijke aanjager van een gezonde levensstijl in hun directe omgeving, is de drempel hoger om te bewegen, ontbreekt de mentale opkikker vanuit het huiskamerraam en bezoeken mensen dus vaker de huisarts. Vandaar de stelling die we onze panelleden voorlegden:

''Iedere bewoner heeft het recht om vanuit zijn woning of kantoor groen te ervaren en binnen 300 meter effectief groen ter beschikking te hebben. Dit is mogelijk in zowel nieuwe ontwikkelingen als binnen bestaand bebouwd gebied. De maatschappij heeft de collectieve plicht dit te verwezenlijken.''

Groen en wetenschap als leidmotief

De verkiezingen zijn net achter de rug. We hebben kunnen horen hoe de verschillende partijen denken te bouwen aan een stabiel en gezond Nederland in de toekomst. Natuur en klimaat zijn daarin belangrijke spelers. De verkiezingsprogramma's gaven een mooi inzicht in hoe verschillend partijen en daarmee hun achterban zich verhouden ten opzichte van deze thema's; als beschermer, onverschillig, als gebruiker, de mens als onderdeel van de natuur.

Gezien deze verschillen zullen we een gezamenlijke benadering moeten vinden om de noodzakelijke veranderingen in alle haarvaten van stadsplanning en ontwerp te laten doordringen. Er is al veel fundamentele wetenschappelijke kennis aanwezig over de verhouding tussen gezondheid en natuur. Anderzijds is er nog weinig effectiviteit aangetoond in de ontworpen openbare ruimte. De ontwerpopleidingen onderwijzen in een traditie gericht op esthetiek, beleving en cultuurhistorie. Gezondheid is een nieuw aspect in het curriculum. Er is een inniger huwelijk nodig tussen wetenschap en ontwerpers die onderzoek toepassen met inrichtingsrichtlijnen als resultaat. De ontwerpers van idverde zetten hierop intensief in. Dit kan de gezamenlijke basis leggen voor de excellente groene gezonde stad. Onze tweede stelling is hiervoor een pleidooi:

''Effectief groen is groen met waarde die generaties overstijgt, natuur is daarmee het leidend principe voor de inrichting van onze steden.''

Een groene stad vergt lef

Amsterdam gaat de komende jaren ruim 10.000 parkeerplaatsen afromen van de huidige ruim vierhonderdduizend wat neerkomt op een vermindering van 2,6 % tot het jaar 2025. Gezien de hoge status in Nederland van een auto voor de deur vergt dat lef. Vergeleken met het 50% statement van de Parijse burgemeester verdampt het Nederlandse gebaar schandelijk. Angst staat het maken van werkelijk keuzes in de weg. Angst vanuit beheerders voor weerstand en verlies van controle, angst bij ontwikkelaars voor verminderde opbrengsten, angst bij bewoners voor verlies van comfort. Wie neemt het voortouw en gaat de verandering afdwingen? Stelling drie:

''Een gezonde groene stad vergt lef om radicale veranderingen in te zetten. Mensen zelf kiezen voor de comfortabele korte termijn weg, niet voor gezonde soms ongemakkelijke keuzes. Overheden, scholen, woningbouwverenigingen, verzekeraars, ontwikkelaars moeten opstaan.''

Benieuwd naar de bevindingen uit de paneldiscussie? Neem contact met mij op en ik vertel u er graag meer over.