Stop met participatie en start met zeggenschap

Blog Caro Niestijl


“Het gaat er om dat de burgers een gevoel van inspraak hebben”, was het verweer van een bestuurder in reactie op een participatietraject wat op zijn zachts gezegd onbevredigend was verlopen. Dat intrigeerde mij! Gaat het alleen om het gevoel of ook om de feiten? In deze casus hadden de bewoners aan het einde van de rit juist het gevoel dat er helemaal niet naar hen geluisterd was. Er was juist veel onvrede. Wat ging hier mis?

De gemeente besloot om een straat opnieuw in te richten. De betreffende straat moest veiliger, groener en mooier worden. Top! Om draagvlak voor het plan te krijgen werd er een breed participatietraject opgetuigd. Bewoners mochten zich er op allerlei manier mee bemoeien. Er werden klankbordgroepen, voorlichtingsavonden en meepraatsessies georganiseerd. Niets mis mee. De intenties waren zuiver en de aanpak was best goed opgetuigd. Er werd met grote krantenkoppen aangekondigd dat de bewoners mochten stemmen over de vraag of de straat met klinkers of met asfalt zou worden bekleed. In kranten, op grote billboards langs de straat en in 3400 huis-aan-huisfolders werd de vraag gesteld wat de buurt wilde. Asfalt of klinkers? Alle buurtbewoners mochten meestemmen.

De buurt koos in overgrote meerderheid voor klinkers. Van de 245 bewoners die de moeite hadden genomen om een stem uit te brengen, gaven 145 mensen aan klinkers te verkiezen boven asfalt. Er gingen 86 stemmen naar asfalt en de rest kon met beide opties leven.

En wat werd het uiteindelijk? Asfalt! Bij nader inzien en in overleg met de experts gaf het bestuur de voorkeur aan asfalt. Het gevolg is een mooie straat die er piekfijn uitzien, maar de relatie tussen burgers en bestuur heeft een onnodig lelijke deuk opgelopen. En dat is zonde. In feite was er geen reële sprake van keuze geweest. De argumenten voor asfalt waren natuurlijk ook al bekend voor dat de buurt geraadpleegd werd.

Welke lessen kunnen we hier uit leren? Als het gaat om ‘burgers het gevoel van inspraak te geven’ dan staat een ding als een paal boven water: Stop met participatie en start met echte zeggenschap!

Oproep...

Voor haar boek “Ontwikkelen met draagvlak" verzamelt Caro Niestijl casussen van leerzame voorbeelden. Daarbij kan het proces goed verlopen of minder goed, van beide kunnen we opsteken. Heb jij een interessante casus en zou je die willen delen? Stuur dan een mail naar caro@ontwikkelenmetdraagvlak.nl